Osoby

FUZAKOWSKI Antoni Edmund, także Gordon (21 I 1898 Kraków - 8 V 1968 Katowice), aktor, reżyser, dyrektor teatru. Był synem Jerzego F. i Władysławy z Borkowskich, mężem najpierw -> Walerii Zacharskiej z domu Filar, nast. śpiewaczki Beaty Artemskiej, potem Jadwigi Fuzakowskiej. Uczył się w Krakowie w szkole realnej, nast. w Wyższej Szkole Przemysłowej, którą ukończył w 1916. W czasie wojny służył też w wojsku; zwolniony w 1920. W Krakowie wstąpił do szkoły dram.; w 1923 debiutował w krak. T. Bagatela i występował w nim, zapewne z przerwami, do ok. 1930; grał wtedy niewielkie role, np. Ludwika ("Obłęd", 1923), Do­rożkarza ("Wstydliwy hulaka", 1924), a w sez. 1925/26 Gomułkę ("Królowa przedmieścia"), Izydora ("Śluby dębnickie"); brał też udział w przedstawieniach dla dzieci, wystawianych przez ten teatr. Po 1930 wy­stępował na scenach prowincjonalnych, nast. jako stypendysta wyjechał na studia reżyserskie za gra­nicę. Po powrocie, od grudnia 1935 do wybuchu II wojny świat., występował w T. im. Słowackiego w Krakowie; grał tu nadal role epizodyczne, m.in.: Obywatela Histrio ("Gałązka rozmarynu"), Epistatesa ("Obrona Ksantypy"). Podczas okupacji niem. areszto­wany i więziony przez rok, później ukrywał się w Warszawie. Walczył w powstaniu warsz. jako żoł­nierz AL. Po wojnie pracował w t. krak.: w sez. 1945/46 występował w T. Kameralnym TUR, 1946/47 pocz. w T. im. Słowackiego ("Czepiec w Weselu"), a od stycznia do lipca 1947 kierował T. Komedia Muzyczna (wraz z I. Grywińską i F. Bedlewiczem); w sez. 1947/48 występował w t. spółdzielczym pn. Operetka Krakowska oraz ponownie w T. im. Słowackiego. W sez. 1948/49 - 1950/51 występował w T. Powszechnym w Łodzi, w sez. 1948/49 także w tamtejszym T. Osa, 1951/52 w T. Dramatycznych w Poznaniu, 1952-54 w T. Śląskim im. Wyspiańskiego w Katowicach, od 1954 tamże w T. Satyry, w sez. 1956/57 w T. Dramatycznych w Częstochowie, 1957/58 w T. Polskim w Bielsku-Białej i Cieszynie, 1958/59 pocz. w T. im. Sło­wackiego w Koszalinie, a od poł. tego sez. w T. Wybrzeże w Gdańsku, w którym pozostał także na sez. 1959/60. Od sez. 1960/61 do 1968 należał do zespołu T. Śląskiego w Katowicach. Aktor charakterystyczny, występował w dramatach, operetkach i komediach muz., m.in. W 1947/48 w Krakowie jako Feliks ("Rozkoszna dziewczyna"), Ferri ("Wiktoria i jej huzar"), Kwiatek ("Najpiękniejsza z kobiet"); niekiedy reżyserował przedstawienia ope­retkowe (np. "Dziewczynę i kokosy", Kraków 1947). W repertuarze dram. po wojnie grał takie role, jak: Dziennikarz ("Wesele"), Bacciarelli ("Król i aktor"), Papież ("Kordian"), John Pope ("Kapelusz pełen de­szczu"), Doktor ("Pierwszy dzień wolności"), Pan Mo­tylek ("Nosorożec"), Starosta ("Dziady"), Chasuble ("Brat marnotrawny"), Żmuda ("Sułkowski"). Bibl.: Almanach 1967/68; Kaszyński: Teatr łódź.; Lachowicz: Dwadzieścia lat; T. Śląski 1922-72 s. 158 (il.); Dz. Zach. 1968 nr 113; Afisze i programy, IS PAN, MTWarszawa; Akta (tu fot.), ZASP; Kułaga: T. Bagatela. Ikon.: Fot. -Arch. Dok. Mech., Bibl. Nar., IS PAN. Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994