Osoby

JAROSZYŃSKI Leon (3 VIII 1886 Warszawa - 4 IX 1959 Bydgoszcz), aktor, reżyser, dyr. teatru. Byt synem ślusarza Stanisława J. i Florentyny z Świerczyńskich. Jeszcze jako uczeń gimn. brał udział w przed­stawieniach amatorskich. Po wydaleniu ze szkoły za udział w strajku szkolnym debiutował 19 III 1905 w T. Ludowym w Warszawie (korzystał wówczas z rad i wskazówek M. Trapszy). Od marca 1906 występo­wał w zespole F. Kwaśniewskiego w Warszawie, w 1906-09 w t. wileńskim. W 1909 przez krótki czas kierował efemerycznym teatrzykiem Abstynent w War­szawie, a także (wraz z K. Osińskim) zespołem ama­torskim dającym przedstawienia w Wilanowie. W 1910 występował w zespole H. Czarneckiego w Płocku i Włocławku oraz u S. Książka-Staszewskiego w Kali­szu, w sez. 1913/14 w t. w Radomiu, 1914/15 w T. Udziałowym w Warszawie (tu był też dyr. administra­cyjnym). Od czerwca 1915 do stycznia 1916 kierował T. dla Wszystkich przy ul. Karowej w Warszawie, przemianowanym po kilku miesiącach na T. Ludowy, a od 22 XII 1917 (wraz z L. Wiśniewskim) prowadził przez dwa tygodnie t. Sfinks. Poza tym występował dorywczo, m.in. w T. Praskim, a w 1917-22 grał niewielkie role w warsz. t. Rozmaitości, którego był też sekretarzem. W 1922-25 występował i reżyserował w T. Polskim w Bydgoszczy, był też jego sekretarzem i redagował "Almanach teatru bydgoskiego". W sez. 1925/26 występował w T. Polski m w Katowicach, w sez. 1928/29 kierował T. Miejskim w Grodnie, w 1930-33 występował znów w Bydgoszczy, w 1933-36 w Grudziądzu, a następnie w zespole objazdowym działającym na terenie Wielkopolski i Pomorza. Pod­czas II wojny świat. pracował jako urzędnik w War­szawie. Od 1946 do końca życia należał stale do zespołu T. Polskiego w Bydgoszczy i tu 24 III 1958 obchodził ju­bileusz pięćdziesięciolecia pracy grając rolę Dziada ("Wesele"). W latach dwudziestych grał duże role dram., m.in. Poetę ("Wesele"), Karola Moora ("Zbójcy"), Napoleona ("Bóg wojny"), potem występował przeważnie w epizo­dach charakterystycznych, jak np. Twardosz ("Doży­wocie"), Doża ("Otello"), Przewodniczący komitetu ("Żeglarz"), Dedejko ("Kowal, pieniądze i gwiazdy"). W Bydgoszczy cieszył się dużą popularnością, był też przez wiele lat radnym Miejskiej Rady Narodowej. Bibl.: Almanach t. bydg. (il.); Grzymała-Siedlecki: Świat ak­torski; PSB XI (J. Podgóreczny); Gaz. pom. 1958 nr 76, 1959 nr 212; Ilustr. Kur. pol. 1958 nr 70 (A. Grzymała-Siedlecki), 1959 nr 210; Kur. warsz. 1909 nr 169; Teatr 1959 nr 24 (A. Grzymała-Siedlecki); Straus: Repertuar 1914-15, 1915-16. Ikon.: Fot. pryw. - MTWarszawa. Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973