Osoby

LOTAR Eugeniusz Stanisław właśc. E.S. Kowalik (22 VIII 1912 Kraków - 28 V 1980 Gdańsk), aktor. Był synem Izydora Kowalika, piekarza, i Józefy z Bartosików. W 1936 uzyskał dyplom śpie­wu solowego w Instytucie Muz. prowadzonym przez W. Billiga w Krakowie. Wg własnej relacji w 1932 występował w t. objazdowym, w 1936-38 dorywczo w t. rewiowych w Warszawie, a w 1939 brał udział w przedstawieniach "Nasze miasto" i "Samuel Zborowski" F. Goetla w T. Narodowym w Warszawie. Uczył się w tym czasie gry scen. u Jerzego Rolanda. Podczas okupacji niem. pracował w Krakowie jako motorniczy tramwajowy, a od 1942 - jako buchalter. Sporadycznie śpiewał w kawiarniach. Od marca 1945 do końca sez. 1946/47 był w zespole aktorskim T. Śląskiego w Katowicach, w sez. 1947/48 - T. im. Żeromskiego w Kielcach. W 1948 zdał eksternistyczny egzamin aktorski. W sez. 1948/49 występował na opolskiej scenie T. Śląsko-Dąbrowskich, w sez. następnych (do listopada 1953) w T. Dramatycznych w Częstochowie, w 1953-55 w T. Powszechnym w Łodzi, w sez. 1955/56 w T. Ziemi Pomorskiej w Bydgoszczy, w 1956/57-1958/59 w T. im. Węgierki w Białymstoku. Od sez. 1959/60 związał się z T. Wybrzeże w Gdańsku, w którym grał do przejścia na emeryturę we wrześniu 1977, z przerwą w sez. 1970/71-1971/72, kiedy był akto­rem T. Ziemi Pomorskiej w Grudziądzu. Grał m.in. Tyreusza ("Obrona Ksantypy"), Michała ("Nowy Don Kiszot"), gdzie jego gierki w sukni kobiecej uj­mowały gracją i komediowym zacięciem" (W. Lubecki), Kalba ("Intryga i miłość") - tu wg T. Kwaśniewskiego "umiejętnie stworzył sylwetkę dworskie­go i zmanierowanego półgłupka", Arysta ("Fircyk w zalotach"), Koczkariowa ("Ożenek"), Kostryna ("Balladyna"), Czepca i Księdza ("Wesele"), Bartola ("Wesele Figara"), Stockdale'a ("Psie czasy, sierżancie"), gdzie wg M. Szczepkowskiej "stworzył uroczą sylwetkę tylko pozornie groźnego, a przecież czułego i na­iwnego prostaczka", Kaleba ("Świerszcz za komi­nem"), Przewoźnika ("Most") i rolę tyt. w "Panu Twar-dowskim" I. Szczepańskiej. Bibl.: Almanach 1979/80; Kaszyński: Teatr łódz.; Linert: T. Śląski; Mykita-Glensk; Szczepkowska: 20 lat t. na Wy­brzeżu; Życie teatr, w Częstochowie s. 47; Nowiny Opolskie 1949 nr 7 (W. Lubecki); Teatr 1980 nr 16; Życie Częst. 1951 nr 150 (T. Kwaśniewski); Afisze i programy, IS PAN; Akta (tu fot.), ZASP. Film.: Materiały - Archiwum TVWarszawa. Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994