Osoby

TATARKIEWICZ-MAŁKOWSKA Wanda (11 I 1890 Suwałki - 13 X 1972 Konstancin-Jeziorna k. Warszawy), aktorka. Była córką Józefa Tatarkie­wicza i Małgorzaty z Wojtkiewiczów, pierwszą żoną scenografa Witolda Małkowskiego (zob. t. 1), matką reżysera radiowego Jana Gwalberta Małkowskiego. Ukończyła pensję Sikorskiej w Warszawie i uczę­szczała na kursy humanistyczne Baranieckiego w Krakowie. Gry scen. uczyła się u Romany Popiel i M. Przybyłko-Potockiej. Debiutowała w lipcu 1909 w Częstochowie w zespole M. Przybyłko-Potockiej. Od jesieni 1910 do końca 1911 występowała w T. Polskim w Łodzi, od grudnia 1911 do wiosny 1912 w T. Zjednoczonym w Warszawie. Następnie zaan­gażowała się do zespołu organizowanego przez A. Szyfmana dla nowego teatru w Warszawie, je­sienią 1912 brała udział w jego objeździe; w warsz. T. Polskim pozostała od otwarcia w styczniu 1913 do końca sez. 1917/18. Potem występowała w in­nych t. warsz.: w 1919-21 w T. Praskim, w 1921-23 w T. im. Bogusławskiego, w sez. 1923/24 (mo­że także 1924/25) znów w T. Polskim i Małym, 1925/26 w T. Odrodzonym na Pradze, 1926/27 w T. im. Fredry. W sez. 1927/28 była aktorką T. Miejskich w Łodzi. Drobna, zgrabna, pełna wdzięku, obdarzona miłym głosem grała z powodzeniem takie role, jak: Ariel ("Burza" W. Szekspira), Skierka ("Balladyna"), Zuzia ("Damy i huzary"), Solwejga ("Peer Gynt"), Joas ("Sę­dziowie"), Klara ("Zemsta"), Hesia ("Moralność pani Dulskiej"), Ada ("Lekkomyślna siostra"), Laldomina ("Uczta szyderców"). Podobno już w 1910-11 w Łodzi organizowała widowiska dla dzieci. Na szerszą skalę podjęła tę działalność ok. 1923, kiedy reżyserowała wiele im­prez dla dzieci i pisała (wraz z B. Hertzem) do nich teksty. W lutym 1926 po raz pierwszy wy­stąpiła przed mikrofonem rozgłośni warsz. PR, a od września t.r. objęła kierownictwo audycji dla dzieci. Zrezygnowała z pracy na scenie i poświęciła się wyłącznie działalności radiowej. Zapraszała do współpracy wielu wybitnych pisarzy, m.in. J. Kor­czaka, M. Dąbrowską; od 1931 prowadziła audycję pn. Skrzynka Dziecięca. Jej pracę w radiu przerwał wybuch II wojny światowej. Podczas okupacji prze­bywała w Warszawie, pracowała jako instruktorka świetlic RGO, recytowała też na tajnych koncertach. Wysiedlona po powstaniu warsz. wróciła do War­szawy już w lutym 1945 i ponownie została kie­rownikiem działu dziecięcego PR. Od 1949 była reżyserem teatru dla dzieci PR. Od 1 III 1967 przeszła na emeryturę. Była jedną z najwybitniej­szych specjalistek w zakresie radiowych programów dziecięcych. Za swe zasługi na tym polu otrzymała wiele nagród i odznaczeń. Bibl.: Almanach 1972/73; Bibliografia dramatu; Czempiński: Teatry w Warszawie s. 239 (il.); Kwiatkowski: Tu PR War­szawa; Lorentowicz: T. Polski; Łoza: Czy wiesz (il.); Express Wiecz. 1956 nr 136; Pam. Teatr. 1972 z. 1 s. 84, 86, 89-91; RTV 1967 nr 10 (wywiad z T.; il.), 1970 nr 4, 1972 nr 44 (il.); Scena i Szt. 1909 nr 30; Życie Warsz. 1972 nr 247, 248; Akta (tu fot.), ZASP; Programy, MTWarszawa. Ikon.: Fot. - MTWarszawa. Nagrania: Role - Arch. Dok. Mech.; Red. Dok. Inf. PR. Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994