Osoby

ĆWIKLIŃSKI Jerzy Lech (19 IV 1923 Grudziądz - 11 III 1969 Łódź), aktor, reżyser. Był synem Jana Ć. i -> Janiny Staszewskiej z Książków, mę­żem Alicji Zofii ze Stachurskich. Jako dziecko mie­szkał i uczył się w Łodzi. W 1940 przybył do Warszawy; tu uczęszczał na tajne komplety i zdał maturę. Jesienią 1944 w Otwocku wstąpił do I Ar­mii Wojska Pol.; przydzielony do Komendy Głów­nej MO (wydz. polityczno-wychowawczy), do 1946 występował jako aktor i tancerz najpierw w t. przy­frontowym, a później w zespole Centralnego Teatru MO, m.in. w Lublinie, Warszawie (sez. 1945/46 - "Studio" Teatr MO) i w objazdach. W sez. 1946/47-1948/49 występował w T. Wybrzeże w Gdyni, gdzie grał m.in. Jana ("Żeglarz"), Le Beau ("Jak wam się podoba"), Rizzia ("Maria Stuart" J. Sło­wackiego); był też uczniem Studia Dram. pod kier. I. Galla. W 1948 zdał eksternistyczny egzamin ak­torski ZASP-u. Od sez. 1949/50 zaangażowany do T. im. Jaracza w Łodzi, pracował na tej scenie (grał i niekiedy reżyserował) do końca życia; od 1964 występował także na scenie T. 715. Grał pocz. role amantów, potem charakterystyczne. Utalentowany, obdarzony siłą komiczną, sukcesy odnosił przede wszystkim jako aktor komediowy. Najważniejsze role: Chlestakow ("Rewizor"), Truffal­dino ("Sługa dwóch panów"), Markiz di Forlipopoli ("Mirandolina"), Crampton ("Nigdy nie można prze­widzieć"), Emanuele Giri ("Kariera Artura Ui"), Pap­kin ("Zemsta"), Chapelle ("Termitiera"), Tricointe ("Pani prezesowa"), Milt ('Sie kochamy") i wielokrotnie grany Nos ('Wesele"). Występował b. często jako konfe­ransjer i aktor na koncertach i imprezach, z których dochód przeznaczano na cele społeczne. Grywał w filmach. Był autorem skeczów i piosenek kabare­towych oraz tekstów piosenek do sztuk teatr., np. "Mirandoliny" (Łódź 1960); także autorem adapt. te­atr, bajek dla dzieci, np. "Dzieci pana majstra". Bibl.: Almanach 1968/69; Hist. filmu t. 5; Kaszyński: Teatr łódz.; Szczepkowska: 20 lat t. na Wybrzeżu; Express Ilustr. 1960 nr 99 (il.); Odgłosy 1969 nr 12 (il.); Afisze, programy i wycinki prasowe, IS PAN; Program "Anabaptystów" z 26 IV 1969, T. im. Jaracza Łódź (na s. 18-21, 22-23 wspomnienie o Ć.); Akta (tu fot. ZASP. Ikon.: Fot. - Bibl. Nar., IS PAN. Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994