Osoby

ŚLIWIŃSKI Jerzy Lubomir (26 V 1908 Łódź - 25 I 1969 Warszawa), aktor, reżyser. Był synem Józefa Ś. i Stanisławy z Hodorowiczów, mężem suflerki Eugenii z Johnów, 1° v. Czechowicz. Po ukończeniu szkoły średniej zdał egzamin eksterni­styczny ZASP-u. Zaczął występować w sez. 1929/30 w T. Miejskim w Płocku, potem grał zapewne w Częstochowie, w sez. 1932/33 w T. Miejskich w Łodzi, w 1933-37 w T. Miejskich we Lwowie. W 1937-39 należał do zespołu T. Narodowego i No­wego w Warszawie; występował też na innych sce­nach TKKT. Do 1939 używał przeważnie imienia Lubomir, potem zaś Jerzy. Po wybuchu II wojny świat. znalazł się w Grodnie i do 1941 występował w Państw. T. Polskim BSRR w Grodnie i Białym­stoku. Po wkroczeniu Niemców przeniósł się do Warszawy, gdzie do 1944 występował i reżyserował w jawnych teatrach: Komedia, Bohema, Miniatury, Jar. Po zakończeniu wojny sąd ZASP-u skazał go za to na grzywnę i półroczne występy pod trzema gwiazdkami. Wiosną 1945 występował w T. im. Wyspiańskiego w Katowicach, później grał i reży­serował dorywczo w T. Miejskim w Białymstoku, w 1946-47 w T. Polskim i T. Komedia Muzyczna w Szczecinie, od marca 1947 w T. Nowym w Poz­naniu, jesienią t.r. w T. Powszechnym TUR w Krakowie, w 1948-49 w T. Klasycznym i Nowym w Warszawie; grał też gościnnie w T. Komedia Muzyczna w Poznaniu. W 1949-51 występował w warsz. T. Narodowym, a w 1952-57 w T. Ateneum. W ostatnich latach życia nie występował. W 1960 reżyserował gościnnie (wraz z K. Krukowskim) w T. Syrena program "Hallo, Romeo". Współpracował też w tym czasie z Estradą Domu Wojska Pol. Miniatury. Wysoki, obdarzony dobrymi warunkami zewnętrznymi, grał pocz. najczęściej komediowe role aman­tów, takie jak: Mariusz ("Fanny"), Birbancki ("Doży­wocie"), Gustaw ("Śluby panieńskie"), Karol ("Szkoła obmowy"); czasem występował także w dramatach, np. jako Ferdynand ("Intryga i miłość"), Rizzio ("Ma­ria Stuart" J. Słowackiego). Później grywał duże role charakterystyczne: Halny ("Tysiąc walecznych"), Stecki ("Zbiegowie"), Gorin ("Ich głowy"), ale spotykał się często z ostrą krytyką. O roli Tartuffe'a ("Świę­toszek") pisał A. Sowiński, że S. "stosował kilka z góry ustalonych i powtarzających się gestów nie nadając również swej mimice odcieni dostatecznie zindywidualizowanych", a zdaniem J.A. Szczepań­skiego jako d'Antraigues ("Sułkowski") "był intrygan­tem od niechcenia i bez przekonania". Reżyserował m.in. "Przeprowadzkę", "Zemstę", "Męża i żonę". Wystę­pował także w filmach. Bibl.: Almanach 1968/69; Konarska-Pabiniak: Repertuar; Linert: T. Śląski; Marczak-Oborski: Teatr 1918-39; Osiński: Repertuar; Nowa Kultura 1950 nr 4 (A. Sowiński); Pam. Teatr. 1963 z. 1-4 s. 180, 191, 196, 199-202, 263, 264, 1965 z. 2 s. 177, 179, 181, 182; Trybuna Ludu 1951 nr 208 (Jaszcz [J.A. Szczepański]); Afisze i programy, IS PAN; Akta (tu fot.), ZASP. Ikon.: Fot. - Arch. Dok. Mech., IS PAN. Film.: 1950 - Dom na pustkowiu (f.); 1961 - Nafta (f). Nagrania: Role - Red. Dok. Inf. PR. Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994