Osoby

CIESIELSKI Józef, także J. Józefowicz (15 I 1892 Kalisz - 12 I 1959 Poznań), tancerz, baletmistrz. Był synem Teodora i Józefy z Jabłońskich, mężem tancerki Marii Martówny (ślub 26 VI 1934). Uczył się w szkole handlowej w Kaliszu, następnie w Szkole Sztuk Pięknych w Warszawie oraz w szkole bale­towej w Warszawie i w Rosji. W 1908 występował w Lublinie, w 1909 w t. Bagatela w Warszawie, później na prowincji, w 1912 w Wilnie, w 1913 w Łodzi. W tym okresie występował przede wszystkim jako tancerz w operach i operetkach. W czasie I wojny świat. służył w wojsku ros.; zapewne w tym okresie występował w Odessie, Charkowie, Moskwie, Petersburgu, Taszkencie i był podobno nadwornym baletmistrzem emira bucharskiego. W 1915 dostał się do niewoli niem. i pra­cował w wojskowym t. niem., m.in. w Berlinie i Kolonii. Ok. 1918 prowadził t. ludowy w Wilnie. W następnych latach działał jako tancerz-solista i baletmistrz w War­szawie (1920 - t. Miraż, 1926 -t. Qui Pro Quo i T. Niewiarowskiej) i w Krakowie (m.in. w 1925 - T. Nowości). W październiku 1925 objął dział choreogra­ficzny w nowo otwartej w Warszawie szkole dla artys­tów operetki. W 1926-30 był tancerzem i baletmistrzem w T. Miejskich we Lwowie; wystawiał tu balety, opra­cował choreografię wielu operetek. Z kolei działał m.in. w Poznaniu (1930), Katowicach (1932), w Warszawie w T. Nowości i t. rewiowym Nowy Ananas (1932), w Byd­goszczy w operetce (1933); działał wtedy jako pedagog; w 1935 znowu działał we Lwowie. Od 1936 stale pra­cował w zespole operetki T. Lutnia w Wilnie i w tym roku obchodził tam jubileusz dwudziestopięciolecia pracy artystycznej. W t. wil. pozostał do wybuchu II wojny świat., a w 1940-41 był tam nadal choreografem T. Muzycznego "Lutnia". Od sez. 1944/45 znowu pra­cował w Wilnie w T. Komedii Muzycznej; po II wojnie świat. w Łodzi: od 1945 do 1950 był tancerzem i balet­mistrzem w T. Komedii Muzycznej "Lutnia"; w 1951 w Wojewódzkim Ludowym T. Objazdowym, w sez. 1952/53 i 1953/54 w T. im. Jaracza. Opracował tu cho­reografię wielu operetek; tańczył w nich i grał niewiel­kie role, m.in. Inspicjenta ("Nitouche"), Butte ("Córka pani Angot"), Eutyklesa ("Piękna Helena"). W późniejszych latach działał jako nauczyciel tańca, m.in. w t. świetli­cowych. Był cenionym baletmistrzem, przede wszyst­kim operetkowym. Bibl.: Kaszyński: Teatr łódz.; Łoza: Czy wiesz I; Pam. teatr. 1963 z. 1-4 (A. Maliszewski s. 224, 231; E. Krasiński s. 262); Afisze i programy, ]S PAN, MTWarszawa; Okólnik ZASP 1936 nr 114/XVI; J. Galewski: Pamiętnik, IS PAN. Ikon.: Fot. w rolach - MTWarszawa. Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973