Osoby

BŁOŃSKA Stefania, primo voto Balcerzak, secundo voto Fok (14 kwietnia 1919 Warszawa – 1 grudnia 2000 Milanówek koło Warszawy),

aktorka. 

Była córką Edwarda Błońskiego i Zofii z domu Możdżeń; żoną aktora Andrzeja Balcerzaka, później aktora Zygmunta Foka (1928–2015; ślub 8 sierpnia 2000). W 1937 zdała w Warszawie maturę w Gimnazjum A. Wereckiej  i rozpoczęła studia w Szkole Głównej Nauk Politycznych. Pierwsze lata II wojny światowej i okupacji niemieckiej przeżyła w Warszawie. Działała w konspiracji; 3 listopada 1942 została aresztowana wraz z rodzicami i bratem, była więziona najpierw na Pawiaku, od stycznia 1943 na Majdanku, a od kwietnia 1944 w obozie koncentracyjnym Ravensbrück. Po wyzwoleniu obozu, w maju 1945, dotarła do Polski.

W 1945–47 uczęszczała do Miejskiej Szkoły Dramatycznej pod kierownictwem Janusza Strachockiego w Warszawie. Na sezon 1947/48 wraz z grupą uczniów zaangażowała się do Teatru im. Jaracza w Olsztynie, którego dyrektorem został Strachocki. Zagrała rolę Bibi (Królowa przedmieścia). W sezonach 1948/49–1954/55 grała w Teatrze im. Żeromskiego w Kielcach i Radomiu, m.in. Pamelę (Wyspa pokoju), Sue (Wszyscy moi synowie), Sylwię (Dwaj panowie z Werony), Walczakową (Odezwa na murze), Sarę (Trzydzieści srebrników), Hannę (Droga do Czarnolasu). W 1953 zdała eksternistyczny egzamin aktorski. W sezonach 1955/56–1960/61 występowała w Teatrze Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze, m.in. w rolach Zerbinetty (Szelmostwa Skapena), Cosimy (Huzarzy), Tetydy (Achilles i panny), Katarzyny (Głupi Jakub), Lidy (Miłość), Ady (Wracamy późno do domu), Gunhildy (Jan Gabriel Borkman), Adeli (Paryżanka). W 1961–67 pracowała jako instruktorka w Wojewódzkim Domu Kultury w Lublinie; reżyserowała amatorskie przedstawienia: Santa Cruz oraz Pod drzwiami. Od sezonu 1967/68 do 30 kwietnia 1977 roku grała w Teatrze im. Bogusławskiego w Kaliszu takie role, jak: Franciszka (Żabusia), Lokatorka (Moralność pani Dulskiej), Maria Łanowa (Dom kobiet), Katarzyna (Żołnierz i bohater), Urszula (W małym dworku), Żelazna (Panna Maliczewska). W Kaliszu działała również w amatorskim ruchu teatralnym, a już na emeryturze w szkołach w Milanówku prowadziła kółka recytatorskie. Wspomnienia z obozu zamieściła w pracy zbiorowej My z Majdanka (Lublin 1988).

Bibliografia

Almanach 2000/2001; Kaszyński: Teatralia; Misiorny: Teatry Ziem Zachodnich; T. w Kielcach 1944–95; Gaz. Wyb. 2000 nr 284, 285; Akta (fot.), ZASP; Programy, IS PAN (m.in. Teatr im. Bogusławskiego w Kaliszu sez. 1972/73; sylwetka B.; il.); Inf. rodziny. 

Ikonografia

Fot. – Bibl. Nar., IS PAN, ITWarszawa.

Źródło: Słownik biograficzny teatru polskiego 1910–2000, t. III, Instytut Sztuki PAN, Warszawa 2017.
Zachowano konwencję bibliograficzną i część skrótów używanych w źródłowej publikacji.