Janina Targowska
KORSAK-TARGOWSKA Janina, z domu Korsakówna, zamężna Targowska (działała 1922–1933),
śpiewaczka.
W sezonie 1922/23 należała (jako Korsakówna) do zespołu Teatru Wielkiego w Warszawie i 26 listopada 1922 wystąpiła w tytułowej roli w Halce. Od 16 maja 1923 śpiewała w warszawskim teatrze letnim w ogrodzie Bagatela. W sezonach 1923/24 i 1924/25 była solistką opery wileńskiej i używała już nazwiska Korsak-Targowska. W Teatrze Wielkim na Pohulance rozpoczęła występy od partii Hanny w premierze Strasznego dworu (18 września 1923) i w „Życiu Teatru” napisano wtedy, że zarówno warunki zewnętrzne śpiewaczki, jak i jej sopran – „głos miły, dźwięczny, silny, ogólnie się podobały”. Po następnym występie, w listopadzie 1923, w roli Tatiany (Eugeniusz Oniegin), M. Józefowicz ocenił:
ładne wokalne zasoby szczęśliwie się łączą z wyraźnym uzdolnieniem scenicznym i wdzięcznymi warunkami scenicznymi.
Potem powierzono jej sopranowe role męskie: Siebla w Fauście i Niklasa w Opowieściach Hoffmanna (w tej operze zaśpiewała też partię Antonii). Występowała także jako: Mercedes (Carmen), Zofia (Halka), Santuzza (Rycerskość wieśniacza). Latem 1924 śpiewała u boku wybitnych śpiewaków występujących gościnnie w Wilnie: 26 i 27 lipca w Fauście obok Adama Didura i 24 sierpnia w Halce u boku Stanisława Gruszczyńskiego. W Wilnie często brała udział w koncertach, np. 6 września 1924 w Wielkim koncercie operowym, 27 września tego roku w koncercie towarzyszącym Wystawie Sztuki i Rzemiosł, czy w odbywających się cyklicznie w Teatrze Polskim w „Lutni” od 19 października tego roku Niedzielnych porankach operowych.
W drugim sezonie jej występów w Wilnie z uznaniem przyjęto wykonanie przez nią partii Eudoksji w Żydówce, mimo że nie dysponowała koloraturą; wystąpiła nawet w tytułowych rolach Toski i Aidy (1925), choć, szczególnie ta druga partia, przekraczała fizyczne możliwości jej głosu. W pierwszej połowie 1925 śpiewała również Anioła w Demonie i Bronię w Hrabinie oraz Zofię we wznowieniu Halki. W Teatrze Polskim w „Lutni”, 13 kwietnia 1925, w drugi dzień Wielkanocy, wzięła też udział w pierwszym poranku „Tygodnika Wileńskiego” pod tytułem Misterium pieśni, poezji i tańca.
Mimo upadku opery w maju 1925, pozostała w Wilnie. Brała udział we wznowionych porankach operowych i porankach pieśni polskiej w Teatrze Polskim w „Lutni” (6 i 13 września, 25 października 1925), w koncercie muzyki religijnej (21 marca 1926). Brała udział w przedstawieniach tak zwanej „grupy śpiewnej” Reduty podczas jej działalności w Wilnie: w dwuaktowej, wileńskiej wersji Halki występowała jako Zofia (2, 13, 20 czerwca i 6 grudnia 1926), a w Madame Butterfly jako Suzuki (7 i 8 grudnia 1926 oraz 12 stycznia 1927). Śpiewała też w pokazywanych w Sali Miejskiej montażach operowo-filmowych: Eugeniusz Oniegin (4–9 listopada 1926) i operetkowo-filmowych: Krysia leśniczanka (24 grudnia 1926). Również w Sali Miejskiej od 1 lipca 1927 śpiewała Zjawę w Widmach, kantacie Moniuszki, prezentowanej w scenicznej formie i powtórzonej 1 i 27 listopada 1927. W staraniach o reaktywowanie opery w Wilnie jej nazwisko podawano jako przykład profesjonalnej śpiewaczki, marnotrawiącej tutaj talent. Od wykonywanych dawniej partii sopranowych przeszła stopniowo do mezzosopranowych. Została solistką Wileńskiego Towarzystwa Operowego i doraźnie organizowanych koncertów muzyki operowej. W Widmach wystąpiła ponownie 1 i 2 listopada 1929; śpiewała też w wykonanym na żywo przez muzyków kolażu do niemego polskiego filmu Halka (luty 1930). W przygotowanej wileńskimi siłami operze Jaś i Małgosia zaśpiewała Jasia (premiera 11 marca 1930 w Teatrze Wielkim na Pohulance; następne spektakle w marcu i kwietniu tego roku). Z późniejszych jej koncertów wymienić można oratoryjny, np. 7 maja 1933 oraz kolejny występ w Widmach 1 listopada 1933.
Bibliografia
Ankudowicz-Bieńkowska; Kaczyński: Dzieje „Halki”; Komorowska: Teatry muz. Drugiej Rzeczypospolitej; Komorowska: Za kurtyną lat; Osiński: Pomięć Reduty; Ruszczyc: Dziennik cz. 2; Simon: Spis przedstawień Reduty; Wieniec jubileuszowy Rychłowskiego s. 31; Wilno teatralne: Kur. Warsz. 1922 (26 XI), 1923 nr 134; Scena Pol. 1922 z. 11–12 s. 81, 1923 z. 1–3 s. 86, 7–12 s. 34; Słowo 1923 nr 190, 208, 244 (M. Józefowicz), 1924 nr 6, 48, 91, 252, 270, 1925 nr 107, 1926 nr 133, 1927 nr 146, 235, 1929 nr 267, 1930 nr 41; Życie Teatru 1923 nr 5 s. 38 (cyt.), 1925 nr 26–30; Programy, IS PAN, MTWarszawa.
Ikonografia
Fot. – NAC.
Źródło: Słownik biograficzny teatru polskiego 1910–2000, t. III, Instytut Sztuki PAN, Warszawa 2017.
Zachowano konwencję bibliograficzną i część skrótów używanych w źródłowej publikacji.