Osoby

TUWIM Julian (ur. 13 września 1894, Łódź, Polska - zm. 27 grudnia 1953, Zakopane, Polska)
Poeta i tłumacz. Zadebiutował w 1913 roku wierszem "Prośba" wydrukowanym w "Kurierze Warszawskim". W 1914 roku ukończył gimnazjum łódzkie. W latach szkolnych współpracował z pismem "Pola esperantisimo" (1911-1914), gdzie umieszczał przekłady na esperanto wierszy polskich. Od 1915 tłumaczył z języka rosyjskiego, a także współpracował z łódzkimi kabaretami Bi-Ba-Bo i Nowości oraz z teatrzykiem Urania. W roku 1916 przeniósł się do Warszawy i rozpoczął studia na Wydziale Prawa i Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego. Studia porzucił po dwóch latach.W latach 1916-1919 współpracował z warszawskim pismem studenckim "Pro arte et studio". W 1918 był współzałożycielem kabaretu literackiego Pikador, a rok później współtwórcą i czołowym przedstawicielem grupy poetyckiej Skamander, stałym współpracownikiem miesięcznika "Skamander" (1920-1928, 1935-1939) i tygodnika "Wiadomości Literackie" (od 1924). W czasie wojny polsko-bolszewickiej pracował w Biurze Prasowym Naczelnego Wodza Józefa Piłsudskiego. Zamieszczał utwory na łamach "Zdroju" (1919), "Narodu" (1920-1921), "Kuriera Polskiego" (1920-1923), "Pani" (1922-1925). Prowadził ożywioną działalność jako autor tekstów i piosenek kabaretowych (zwykle podpisywanych pseudonimami) dla kabaretów Miraż (1916-1919), Czarny Kot (1917-1919), Argus (1918), Sfinks (1918), Qui Pro Quo (1919-32), Banda (1932-34), Cyganeria (od 1924), Stara Banda (1934-1935), Cyrulik Warszawski (1935-39). Współpracował z pismami satyrycznymi "Cyrulik Warszawski" (1926-33) i "Szpilki" (1936-39), teksty satyryczne drukował też na łamach "Ilustrowanego Kuriera Codziennego" (1929-1933). Wraz z Antonim Słonimskim i Janem Lechoniem przygotowywał dodatki prima-aprilisowe "Kuriera Polskiego" (1920-1925), razem z nimi pisał także szopki polityczne (1922-1930). W latach 1925-1926 wydawał z Mieczysławem Grydzewskim i Antonim Bormanem magazyn ilustrowany "To-To". Od 1927 współpracował z Polskim Radiem, od 1935 był kierownikiem artystycznym działu humoru. Od 1934 wchodził w skład redakcji miesięcznika "Szpargały". Należał od 1919 do członków założycieli Związku Artystów i Kompozytorów Scenicznych (ZAiKS), od 1932 był członkiem Zarządu. Od 1920 członek ZZLP (Związek Zawodowy Literatów Polskich), należał także do PEN Clubu.
Po wybuchu II wojny światowej roku wyemigrował przez Rumunię do Francji, a po jej kapitulacji w 1940 roku, przez Portugalię i Brazylię wyjechał do Stanów Zjednoczonych. W latach 1939-41 współpracował z emigracyjnym tygodnikiem "Wiadomości Polskie", jednak zerwał z nim współpracę na skutek różnicy poglądów na temat stosunku do ZSRR. W latach 1942-46 współpracował z wydawanym w Londynie miesięcznikiem "Nowa Polska" i z lewicową prasą amerykańskiej Polonii. Od 1942 związany był z lewicą zgrupowaną w sekcji polskiej Międzynarodowego Związku Robotniczego. Należał do Koła Pisarzy z Polski (w 1943 członek Zarządu). W czerwcu 1946 wrócił do kraju i zamieszkał w Warszawie. Prowadził prace literackie, przekładowe i edytorskie. Publikował w "Kuźnicy" (1945-1946), "Odrodzeniu" (1945-1949), "Przekroju" (1945-1953), "Szpilkach" (1946-1953). W latach 1948-1949 był dyrektorem artystycznym, w 1951 kierownikiem literackim Teatru Nowego. W 1948 uczestniczył w Światowym Kongresie Intelektualistów w Obronie Pokoju we Wrocławiu. W latach 1949-1953 współpracował z miesięcznikiem "Problemy", od 1950 z "Nową Kulturą". Wyróżniony Złotym Wawrzynem PAL za wybitną twórczość (1935), nagrodą literacką miasta Łodzi (1928 i 1949), doktoratem honoris causa Uniwersytetu Łódzkiego, nagrodą polskiego PEN Clubu za przekłady z Puszkina (1935) i nagrodą państwową (1951).