Osoby

BARBURSKI Janusz (4 stycznia 1927 Białystok – 21  października 1987 Sosnowiec),

aktor.

Był synem Józefa i Marianny Barburskich, mężem aktorki i suflerki Lucyny z domu Kurza. Według własnej relacji, już od 1948 roku statystował i wykonywał rozmaite zadania pomocnicze w Teatrze im. Węgierki w Białymstoku. W 1950 zdał eksternistyczny egzamin aktorski, a od sezonu 1950/51 do końca 1952 należał do zespołu białostockiego teatru, wystąpił w rolach takich, jak: Zbigniew (Mazepa), Aleksy Bułanow (Las), Orsino (Wieczór Trzech Króli). Od 16 stycznia 1953 do 30 grudnia 1954 grał w Teatrze Powszechnym w Łodzi, m.in. Doktora Hugona (Dożywocie), Hortensjusza (Poskromienie złośnicy). W 1955 zaangażował się do Teatru Zagłębia w Sosnowcu i występował tu do końca sezonu 1959/60. W Ślubach panieńskich, które inaugurowały scenę 1 lipca 1955 zagrał Albina, a potem role: Szabłowa (Późna miłość), Gospodarza (Wesele), Halskiego (Kobieta bez skazy), Topolnickiego (Lekkomyślna siostra). W sezonie 1960/61 grał w Teatrze im. Słowackiego w Krakowie, w 1962/63–1965/66 w Teatrze im. Węgierki w Białymstoku: Tola (Skiz), Markiza Posę (Don Carlos), Alonsa (Burza), Pana Dally (Mrs Dally). W 1966–72 był ponownie aktorem Teatru Zagłębia w Sosnowcu, zagrał: Higginsa (Pigmalion), Czufarowa (Cena życia), Pawła (Rodeo), Botwela (Maria Stuart Słowackiego). W 1972–85 należał do zespołu Teatru im. Mickiewicza w Częstochowie, gdzie wystąpił w rolach: Mężczyzny (Apetyt na czereśnie), Diapanazego Nibka (W małym dworku), Hrabiego (Szachy) i Komisarza (Księżyc), Księcia Bołkońskiego (Wojna i pokój), Kuzkina (Ludzie energiczni), Alfa (Lęki poranne), Hrabiego Respekta (Fantazy), Owidowicza (Porwanie Sabinek), Marmieładowa (Zbrodnia i kara), Lekcickiego (Rodzina).

Muzykalny, o ciepłym głosie, ładnie śpiewał, grał na instrumentach klawiszowych. Był wysoki, przystojny, toteż obsadzano go w rolach amantów oraz w rolach ludzi tzw. dobrze urodzonych: monarchów, hrabiów, rozmaitych dygnitarzy. Z czasem coraz częściej grał role charakterystyczne, które spotykały się z dobrą opinią recenzentów i przysparzały mu sympatię publiczności. W Kobiecie bez skazy (1957) był

bardzo ujmujący, wytworny i elegancki

(Bolesław Surówka),

w Skizie (1962)

starannie przestudiował sylwetkę podstarzałego donżuana czyniąc postać konsekwentnie komediową 

(K. Siemiatycka),

w Pigmalionie (1969)

dobrze oddał charakter Higginsa i odpowiadał tej postaci powierzchownością

(K. Ryboń).

Hrabia w Szachach (1975)

scenicznie postarzały, był może trochę monotonny w swej kostyczności, ale unikał patologicznego przerysowania postaci i dobry miał finał 

(Irena T. Sławińska).

 

Bibliografia

Almanach 1987/88; Cały świat gra komedię; X-lecie T. Powszechnego w Łodzi 1946–56; Kaszyński: Teatr łódz.; 70 lat T. w Sosnowcu 1897–1967; Dz. Zach. 1958 nr 12 (B. Surówka); Gaz. Białostocka 1962 nr 243 (K. Siemiatycka); Poglądy 1975 nr 7 (I.T. Sławińska); Wieczór 1967 nr 56 (K. Ryboń): Trybuna Rob. 1987 nr 267; Życie Częst. 1983 nr 101 (il.); Akta, T. Zagłębia Sosnowiec, ZASP (fot.); Almanach 1944–59.

Ikonografia

Fot. – Bibl. Nar., IS PAN, ITWarszawa, MTWarszawa.

Źródło: Słownik biograficzny teatru polskiego 1910–2000, t. III, Instytut Sztuki PAN Warszawa 2017.
Zachowano konwencję bibliograficzną i część skrótów używanych w źródłowej publikacji.