Osoby

Jan Mieczysław Orsza-Łukasiewicz (24 VI 1907 Kamionki k. Lwowa - 13 XI 1985 Warszawa), aktor, reżyser. Do zawodu aktorskiego przygotowywał się we Lwowie, m. in. pod kier. Janusza Strachockiego. W 1928 zdał aktorski egzamin ZASPu i na sez. 1928/29 został zaangażowany do Płocka, w sez. 1929/30 grał w T. Miejskim we Lwowie, jesienią 1930 z T. Lotnym pod kier. Henryka Barwińskiego, m.in. w Kielcach, Przemyślu i Zakopanem, w l. 1930-32 w T. Miejskim w Lublinie, 1932-34 w T. Popularnym w Łodzi, w sez. 1934/35 ponownie we Lwowie. W następnych l. aż do 1939 związany był z zespołem T. Wołyńskiego z siedzibą w Łucku, z którym odwiedzał woj. wołyńskie, poleskie i lubelskie. W czasie wojny pracował w lokalach gastronomicznych w Warszawie i Lublinie, w l. 1944-47 przebywał w Związku Radzieckim. W l. 1948-50 występował w Ludowym T. Muzycznym w Warszawie; wymieniany w zespole warsz. T. Powszechnego od sez. 1949/50, grał w nim w l. 1951-55, w sez. 1955/56 w T. im. Siemaszkowej w Rzeszowie, w l. 1956-60 grał i reżyserował w T. Dolnośląskich w Jeleniej Górze, a w l. 1957-60 sprawował też kier. art. stałej ich filii w Wałbrzychu. W l. 1961-66 grał i reżyserował w T. im. Fredry w Gnieźnie. 18 II 63 zdał w Warszawie eksternistyczny egzamin reżyserski. Niektóre role: Majster Śliwa ("Awans" Żółkiewskiej), Gawriło ("Panna bez posagu" Ostrowskiego), Sędzia ("Proces" Berwińskiej), Tackleton ("Świerszcz za kominem" Dickensa), Pastor ("Drzewa umierają stojąc" Casony), Ciaputkiewicz ("Grube ryby" Bałuckiego), Karol Warski ("Godzien litości" Fredry), Muromski ("Małżeństwo Kreczyńskiego" Suchowo-Kobylina). Reżyserował m. in. "Proces Mary Dugan" Veillera, "Bliźniaka" Gozdawy i Stępnia, "Most" Szaniawskiego, "Samobójstwo doskonałe" Conty'ego, "Drzewa umierają stojąc" Casony, "Osobliwe zdarzenie" Goldoniego, "Czy to jest miłość?" Bystrzyckiej, "Cristof, nie szalej!" Barangi. Źródło: Almanach sceny polskiej 1985/86. Tom XXVII. Wydawnictwo Naukowe PWN - Warszawa 1993.