Osoby

Trwa wczytywanie

Czesław Roszkowski

ROSZKOWSKI Czesław (3 X 1908 Zambrów - 3 IV 1978 Warszawa), aktor. Był synem Henryka i Henryki R., mężem Janiny z Wojdaków. Ukończył sześć klas gimn. klasycznego w Toruniu. Według jego własnych informacji w 1928 zdał eksternistyczny egzamin aktorski ZASP-u i w 1928-32 występował w zespołach objazdowych działających na Kresach Wschodnich (m.in. w Zdołbunowie). Następnie był w T. im. Słowackiego w Krakowie! (1932-34), T. Wołyńskim w Łucku (1933-35), T. Miejskim w Sosnowcu (1935-36) i w Katowicach (1936-37). W 1937-39 prowadził w Białymstoku objazdowy t. Błękitna Maska. W okresie II wojny świat. pracował jako robotnik w tartaku. Powyższej wiadomości o jego działalności aktorskiej nie znaj­dują potwierdzenia w dostępnych materiałach; w wymienionych teatrach nie występował aktor o nazwisku Roszkowski; możliwe, że R. używał wtedy nieznanego pseudonimu. Po wojnie, do końca życia, występował w Warszawie: w sez. 1944/45 w T. m.st. Warszawy, w 1945-49 w Miejskich T. Dra­matycznych, 1949-50 w eksperymentalno-dydaktycznym T. Młodych; nast. w T. Ateneum (1951-53), Powszechnym (1953-61), Syrena (sez. 1961/62), Klasycznym (1962-72), Studio (1972-74) i Roz­maitości (1974-78). Pierwszą jego rolą powojenną był w 1944 Łykalski ("Majster i czeladnik"). Wspominając go z tego okresu S. Mrozińska pisała: "Drobny, szczupły Czesław Ro­szkowski, cichy i skromny, zawsze taki, jakby go wcale nie było". W latach nast. grał najczęściej role epizodyczne i drugoplanowe takie, jak: Ślusarz ("Prze­prowadzka"), Franciszek ("Dom otwarty"), Grześ ("Damy i huzary"), Stary Marynarz ("Żeglarz"), Majster ("Milio­nerka"), Paria "Carajo" ("Suchy kraj"), Sergiej Kuźmicz ("Wojna i pokój"), Grabarz I ("Hamlet"). Popularność i uznanie krytyki zyskał w 1. sześćdziesiątych. Nie był aktorem wszechstronnym; stworzył bardzo oszczęd­nymi środkami pewien określony typ postaci - peł­nej ciepła, dobroci, często komizmu, zawsze owianej jakąś mgiełką poezji. Toteż choć najlepiej czuł się w lirycznych komediach, tworzył także ciekawe i dobre role zarówno w dramatach, jak i farsach. W "Łaźni" (1964) był "przyciszonym a groźnym biuro­kratą Towarzyszem Optimistienko", choć J. Czuliński uważał, że roli Optimistienki zaszkodziło to, iż R. "zbyt go usympatycznił". O tyt. roli Pana de Pourceaugnac (1965) K. Beylin pisała: ,Jakież nie­przebrane skarby humoru kryją się w tym tak bardzo kameralnym, cichutkim aktorze. Jak ślicznie roze­grał owo połączenie żałosności z komizmem". Po­stać Knuta Brovika ("Budowniczy Solness", 1971) grał "na typowej dla tego oryginalnego aktora wyci­szonej nucie wzruszającego, ludzkiego tragizmu" (S. Polanica). W 1972 zagrał Juklego ("Sędziowie") "w całej jego poetyczności i rozbrajającej poczci­wości" (A. Grodzicki); "Najpiękniejszą postacią był stary Jukli, sugestywnie, bardzo ludzko przedsta­wiony przez Czesława Roszkowskiego, który nawet zadał sobie trud przestudiowania tak charaktery­stycznego dla owych lat sposobu poruszania się starych Żydów" (A. Markiewicz). Inne ważniejsze role: Ciuciumkiewicz ("Dom otwar­ty", 1970), Sajetan Tempe ("Witkacy", 1972), Iwan Jakowlewicz ("Nos", 1972), Suso ("Styczeń", 1975), Dziadek ("Czworokąt", 1977). Swoją dużą popular­ność w ostatnim okresie życia zawdzięczał też telewizji; brał udział w wielu widowiskach Teatru TV; występował w telew. "Kabarecie starszych pa­nów", w którym stworzył postać Portiera. Często też występował w PR. Grał w licznych komediach filmowych. Bibl.: Almanach 1977/78; Hist. filmu t. 4, 5; Mrozińska: T. wśród ruin; Express Wiecz. 1964 nr 56 (K. Beylin), 1965 nr 26 (K. Beylin); Film 1978 nr 16; Sł. Powsz. 1971 nr 107 (S. Polanica); Trybuna Maz. 1964 nr 63 (J. Czuliński), 1972 nr 150 (A. Markiewicz); Życie Warsz. 1972 nr 131 (A. Grodzicki), 1978 nr 79, 81; Akta (tu fot.), ZASP; Programy i wycinki prasowe, IS PAN. Ikon.: J. Łupina: Portret, karyk., rys., tusz - własność autora, informacja katalog: Twarze i buźki. Muzeum Ka­rykatury, Warszawa 1985; Fot. - Arch. Dok. Mech., IS PAN. Film.: 1958 - Kalosze szczęścia (f.); 1960 - Miasteczko (f.), 1000 talarów (f), Walet pikowy (f.); 1961 - Ostroż­nie, Yeti (f.); 1965 - Głos ma prokurator (f.); 1968 - Weekend z dziewczyną (f.); 1970 - Kolumbowie (s.tv), Koncert (tv); 1971 - Kłopotliwy gość (f.); Fragm. kroniki film. z 1963, Arch. WFD; Materiały - Archiwum TV Warszawa. Nagrania: Role - Red. Dok. Inf. PR. Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994

array(5) { ["current_page"]=> int(1) ["total_pages"]=> int(5) ["total_count"]=> int(75) ["number_of_photos"]=> int(102) ["photos"]=> array(18) { [0]=> array(2) { ["description"]=> string(140) "Proces, Teatr Powszechny, Warszawa, prem. 13 czerwca 1953. Na zdjęciu: Roszkowski Czesław, fot. Hartwig Edward, sygn. IT/T/137478" ["file_path"]=> string(58) "https://encyklopediateatru.pl/photos_repository/156496.jpg" } [1]=> array(2) { ["description"]=> string(156) "Damy i huzary, Teatr Powszechny (MTD), Warszawa, prem. 7 września 1946. Na zdjęciu: Roszkowski Czesław, Engelówna Stanisława, sygn. IT/T/36785" ["file_path"]=> string(57) "https://encyklopediateatru.pl/photos_repository/36785.jpg" } [2]=> array(2) { ["description"]=> string(210) "Wojna i pokój, Teatr Powszechny, Warszawa, prem. 29 czerwca 1957. Na zdjęciu: Roszkowski Czesław, Karwański Edmund, Seroczyńska Maria, Piotrowski Aleksander, fot. Hartwig Edward, sygn. IT/T/140105" ["file_path"]=> string(58) "https://encyklopediateatru.pl/photos_repository/159219.jpg" } [3]=> array(2) { ["description"]=> string(174) "Pod mlecznym lasem, Teatr Powszechny, Warszawa, prem. 25 czerwca 1959. Na zdjęciu: Roszkowski Czesław, Tymowska Zofia, fot. Myszkowski Franciszek, sygn. IT/T/18324" ["file_path"]=> string(57) "https://encyklopediateatru.pl/photos_repository/18324.jpg" } [4]=> array(2) { ["description"]=> string(177) "Pod mlecznym lasem, Teatr Powszechny, Warszawa, prem. 25 czerwca 1959. Na zdjęciu: Roszkowski Czesław, Wieczorkowska Elżbieta, fot. Hartwig Edward, sygn. IT/T/140970" ["file_path"]=> string(58) "https://encyklopediateatru.pl/photos_repository/160105.jpg" } [5]=> array(2) { ["description"]=> string(175) "Pod mlecznym lasem, Teatr Powszechny, Warszawa, prem. 25 czerwca 1959. Na zdjęciu: Roszkowski Czesław, Tymowska Zofia, fot. Myszkowski Franciszek, sygn. IT/T/140987" ["file_path"]=> string(58) "https://encyklopediateatru.pl/photos_repository/160122.jpg" } [6]=> array(2) { ["description"]=> string(181) "Hamlet, Teatr Powszechny, Warszawa, prem. 29 stycznia 1959. Na zdjęciu: Hanuszkiewicz Adam, Czechowski Tadeusz, Roszkowski Czesław, fot. Hartwig Edward, sygn. IT/T/101624" ["file_path"]=> string(58) "https://encyklopediateatru.pl/photos_repository/117966.jpg" } [7]=> array(2) { ["description"]=> string(171) "Hamlet, Teatr Powszechny, Warszawa, prem. 29 stycznia 1959. Na zdjęciu: Piotrowski Aleksander, Roszkowski Czesław, fot. Myszkowski Franciszek, sygn. IT/T/140925" ["file_path"]=> string(58) "https://encyklopediateatru.pl/photos_repository/160060.jpg" } [8]=> array(2) { ["description"]=> string(152) "Złota kareta, Teatr Powszechny, Warszawa, prem. 4 lutego 1956. Na zdjęciu: Roszkowski Czesław, fot. Myszkowski Franciszek, sygn. IT/T/139645" ["file_path"]=> string(58) "https://encyklopediateatru.pl/photos_repository/158715.jpg" } [9]=> array(2) { ["description"]=> string(152) "Złota kareta, Teatr Powszechny, Warszawa, prem. 4 lutego 1956. Na zdjęciu: Roszkowski Czesław, fot. Myszkowski Franciszek, sygn. IT/T/139646" ["file_path"]=> string(58) "https://encyklopediateatru.pl/photos_repository/158716.jpg" } [10]=> array(2) { ["description"]=> string(187) "Złota kareta, Teatr Powszechny, Warszawa, prem. 4 lutego 1956. Na zdjęciu: Krzyski Hugo, Roszkowski Czesław, Wilczyńska Izabela, fot. Myszkowski Franciszek, sygn. IT/T/139673" ["file_path"]=> string(58) "https://encyklopediateatru.pl/photos_repository/158743.jpg" } [11]=> array(2) { ["description"]=> string(235) "Złota kareta, Teatr Powszechny, Warszawa, prem. 4 lutego 1956. Na zdjęciu: Ankwicz Zofia, Nowicka Janina, Rydel Stefan, Serwiński Mieczysław, Krzyski Hugo, Roszkowski Czesław, fot. Myszkowski Franciszek, sygn. IT/T/139677" ["file_path"]=> string(58) "https://encyklopediateatru.pl/photos_repository/158747.jpg" } [12]=> array(2) { ["description"]=> string(159) "Złota kareta, Teatr Powszechny, Warszawa, prem. 4 lutego 1956. Na zdjęciu: Krzyski Hugo, Roszkowski Czesław, Wilczyńska Izabela, sygn. IT/T/139684" ["file_path"]=> string(58) "https://encyklopediateatru.pl/photos_repository/158755.jpg" } [13]=> array(2) { ["description"]=> string(179) "Milionerka, Teatr Powszechny, Warszawa, prem. 2 kwietnia 1955. Na zdjęciu: Martini Janina, Roszkowski Czesław, Szczepańska Wanda, fot. Hartwig Edward, sygn. IT/T/66005" ["file_path"]=> string(57) "https://encyklopediateatru.pl/photos_repository/78882.jpg" } [14]=> array(2) { ["description"]=> string(188) "Suchy kraj, Teatr Powszechny, Warszawa, prem. 19 maja 1956. Na zdjęciu: Roszkowski Czesław, Byszewski Czesław, Wilamowski Kazimierz, fot. Myszkowski Franciszek, sygn. IT/T/3329" ["file_path"]=> string(56) "https://encyklopediateatru.pl/photos_repository/3329.jpg" } [15]=> array(2) { ["description"]=> string(178) "Suchy kraj, Teatr Powszechny, Warszawa, prem. 19 maja 1956. Na zdjęciu: Roszkowski Czesław, Janus Kazimierz, Jurasz Antoni, fot. Myszkowski Franciszek, sygn. IT/T/3330" ["file_path"]=> string(56) "https://encyklopediateatru.pl/photos_repository/3330.jpg" } [16]=> array(2) { ["description"]=> string(169) "Suchy kraj, Teatr Powszechny, Warszawa, prem. 19 maja 1956. Na zdjęciu: Roszkowski Czesław, Piotrowski Aleksander, fot. Myszkowski Franciszek, sygn. IT/T/3334" ["file_path"]=> string(56) "https://encyklopediateatru.pl/photos_repository/3334.jpg" } [17]=> array(2) { ["description"]=> string(166) "Suchy kraj, Teatr Powszechny, Warszawa, prem. 19 maja 1956. Na zdjęciu: Roszkowski Czesław, Hrebnicka Izabella, fot. Myszkowski Franciszek, sygn. IT/T/3335" ["file_path"]=> string(56) "https://encyklopediateatru.pl/photos_repository/3335.jpg" } } }
102 zdjęć w zbiorach :+

Pracownia

X
Nie jesteś zalogowany. Zaloguj się.
Trwa wyszukiwanie

Kafelki

Nakieruj na kafelki, aby zobaczyć ich opis.

Pracownia dostępna tylko na komputerach stacjonarnych.

Zasugeruj zmianę

x

Używamy plików cookies do celów technicznych i analitycznych. Akceptuję Więcej informacji