Osoby

WOŹNIK Władysław (4 IV 1901 Kraków - 17 XII 1959 Kraków), aktor, reżyser, dyr. teatru. Był synem Michała i Bronisławy W. Po ukończeniu gimn. zaczął występować w 1919 jako chórzysta w krak. T. Powsze­chnym i jednocześnie studiował na Uniw. Jagiellońskim matematykę i fizykę. Następnie uczęszczał do Miejskiej Szkoły Dramatycznej w Krakowie, którą ukończył w 1925 (brał udział w popisie 24 VI). Potem występo­wał w krak. T. im. Słowackiego (1925-27), w T. Miej­skich We Lwowie (sez. 1927/28), w T. Polskim w Bydgo­szczy (sez. 1928/29), w T. Kameralnym i Popularnym w Łodzi (sez. 1929/30) i znów w T. im. Słowackiego w Krakowie (1932-39), gdzie także zaczął reżyserować. Współpracował wtedy również z awangardowym t. Cricot; w 1938 reżyserował tam "Wyzwolenie". Podczas II wojny świat. pracował w Krakowie jako urzędnik. W 1945 podjął pracę w T. im. Słowackiego, w sez. 1945/46 był jego wicedyrektorem, w 1946-49 w Miej­skich T. Dramatycznych w Krakowie kierownikiem sceny T. Starego. W 1949-51 był dyr. T. im. Wy­spiańskiego w Katowicach, a w 1951-53 T. Polskiego w Poznaniu. Od 1953 do 1959 występował i reżyserował w T. im. Słowackiego w Krakowie, a dorywczo tak­że w T. Starym. 8 IX 1959 wraz z kilkoma innymi aktorami obchodził w T. im. Słowackiego jubileusz czterdziestolecia pracy. Zajmował się także pracą pe­dagogiczną. W 1947-49 był dyr. Państwowej Szkoły Dramatycznej w Krakowie, a od 1953 wykładał w tam­tejszej PWST i przez pewien czas był dziekanem wy­działu aktorskiego. Był działaczem PPS, a następnie PZPR. Był to "człowiek o pięknych, niebieskich oczach, krza­czastych, zrośniętych brwiach, jasnych włosach, urze­kającym uśmiechu" (J. Para), głos miał "potężny, choć niezupełnie czysty, jak gdyby trochę gardłowy, niski, jędrny i plastyczny" (M. Szczerski). W swej pracy "wierzył przede wszystkim w rzemiosło, w warsztat, w konstrukcję teatralną" (W. Natanson). Jego wielkie zasługi jako pedagoga podkreślał J. Para wspominając też, że W. "głosił zasady, iż poezja to w pierwszym rzędzie rytm i rym". W. był też cenionym recytatorem, m.in. organizował objazdy z wieczorami norwido­wskimi, recytował też poezje Słowackiego, jak również poetów współczesnych m.in. T. Peipera. Ważniejsze role: Priamus ("Odprawa posłów greckich"), Jakub ("Głupi Jakub"), Ksiądz Piotr ("Dziady"), Prezydent ("Intryga i mi­łość"), Grabiec ("Balladyna"), Alcest ("Mizantrop"), Tietieriew ("Mieszczanie"), Grzegorz ("Kordian"), Gospodarz ("Wesele"), Horsztyński ("Horsztyński"). Reżyserował m.in. "Wielkanoc", "Balladynę", "Mieszczan". Bibl.: Almanach 1959/60; J. Lau: Teatr artystów "Cricot", Kraków 1967; Sto lat Starego Teatru; A. Wydrzyński: Pamięć teatru, [Katowice] 1956 s. 199-258; Dz. pol. 1959 nr 300 (il.), 303, 1969 nr 297 (M. Szczerski); Gaz. krak. 1959 nr 302 (il.); Teatr 1960 nr 6 (W. Natanson, J. Para; tu il.); Trybuna rob. 1960 nr 7 (Z. Hierowski); Życie lit. 1960 nr 4, 1963 nr 26 (W. Natanson); Afisze i programy, IS PAN; Akta SPATiF nr 171. Ikon.: J. Hrynkowski: W. jako Grabiec (Balladyna), rys., repr. Wieczory teatr. 1950 nr 13/14; W.Bartoszewicz: W. jako Cześnik (Zemsta), rys., 1951 i W. jako Major (Fantazy),rys., 1954 - MTWarszawa; A. Wasilewski: W. jako Prymas (Wyzwolenie), rys., 1957 - MHKraków; Fot. w rolach - IS PAN, MTWar­szawa. Film.: 1950 - Pierwszy start; 1957 - Zagubione uczucia. Nagrania: Fragment roli (Most) - Arch. Dok. Mechanicznej. Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973