Opera komiczna w 2 aktach; libretto: Jacopo Ferretti.
Prapremiera: Rzym 25 I 1817.
Premiera polska: Warszawa 1829.
Osoby: Don Ramiro, książę Salerno - tenor; Dandini, jego sługa - bas; Don Magnifico - bas; Kopciuszek (Angelina) - kontralt; Clorinda - sopran; Tisbe - mezzosopran; Alidoro, filozof na służbie księcia Salerno - baryton; damy i dworzanie księcia, goście.
Akcja rozgrywa się we Włoszech, w czasie bliżej nieokreślonym.
Akt I. Odsłona 1. Zubożały arystokrata, nadęty i próżny baron Don Magnifico, pragnie wydać jedną ze swoich dwóch córek za panującego księcia, Don Ramira. Don Ramiro, aby zbadać sytuację, wysyła na zwiady swego doradcę, Alidora, przebranego w strój żebraczy. Ten doznaje w domu Don Magnifica jak najgorszego przyjęcia; litość i współczucie okazuje rzekomemu żebrakowi jedynie urocza, lecz biedna, lekceważona przez całą rodzinę pasierbica Don Magnifica, Angelina, zwana też Kopciuszkiem. Don Ramiro, któremu Alidoro odmalował postać i charakter Kopciuszka w najpiękniejszych barwach, postanawia sam udać się do zamku barona, lecz podejmuje jeszcze jedną próbę: każe swemu służącemu Dandiniemu włożyć wspaniały ubiór książęcy, sam zaś przebiera się w liberię lokaja. W domu Don Magnifica Clorinda i Tisbe od rana stroją się i krygują przed lustrem, a Kopciuszek siedzi skromnie przy kominku i śpiewa piosenkę o królewiczu z bajki, który spośród trzech dziewcząt właśnie najuboższą wybrał sobie za żonę. Przybywa Don Ramiro; córki barona, widząc jego skromny strój, traktują go z lekceważeniem, natomiast Kopciuszek wyraźnie interesuje się osobą przystojnego młodzieńca. Niebawem pojawia się też Dandini przebrany w książęce szaty. Oczywiście obie córki barona, jak też sam Don Magnifico, rozpływają się w grzecznościach, Dandini zaś, z nieodpartym komizmem grający rolę księcia, zaprasza ich na bal do zamku.
Odsłona 2. Podczas balu Don Ramiro i Dandini kontynuują swą maskaradę, bawiąc się znakomicie kosztem Don Magnifica i jego córeczek, które obie marzą o poślubieniu księcia, nie domyślając się, że mają do czynienia z przebranym lokajem. Nieoczekiwanie pojawia się nieznajoma dama; wdzięk, uroda i wytworność obejścia czynią ją z miejsca królową balu. Wspaniały, bogaty strój nie pozwala baronowi ani nie posiadającym się z zazdrości jego córkom poznać w owej damie Kopciuszka, którego Alidoro potajemnie przywiózł z domu Don Magnifica.
Akt II. Odsłona 1. Don Magnifico oczyma duszy widzi już siebie w roli wpływowego teścia panującego księcia, wyobraża sobie, jak otoczony rojem dworzan rozdaje łaskawie urzędy i fawory. Wreszcie jednak komedia się kończy i Don Magnifico, który przez cały czas najusilniej zabiegał o względy... książęcego lokaja, musi wraz z córkami jak niepyszny wynosić się z zamku. W ślad za jego karetą śpieszy jednak i Don Ramiro, który odgadł, kim była piękna nieznajoma lekceważąca zaloty fałszywego księcia, a rada towarzystwu jego pseudo-sługi.
Intermezzo. Tymczasem rozpętała się burza; wśród deszczu i zawiei jadą trzy karety: w jednej mknie Alidoro z Kopciuszkiem, w drugiej baron z córkami, w trzeciej Don Ramiro.
Odsłona 2. Gdy Don Magnifico wraca do domu, Kopciuszek już na powrót w skromnej sukience siedzi przy kominku i śpiewa swoją ulubioną piosenkę.
Odsłona 3. Na zamku książęcym odbywa się uroczystość zaślubin Don Ramira z piękną Angeliką - niegdyś poniewieranym Kopciuszkiem... Młodzi małżonkowie wspaniałomyślnie zapraszają całą rodzinę na swój zamek i darowując dawniejsze przewinienia, przywracają ich do swych łask (finałowe rondo Kopciuszka "Naqui all`affano").
"Kopciuszek" to z pewnością obok "Włoszki w Algierze", "Cyrulika sewilskiego" i "Wilhelma Tella" jedna z najlepszych oper Rossiniego. Treść jej osnuta jest na tle znanej bajki, z tym jednak, że została przeniesiona ze sfery baśniowo-fantastycznej na grunt realny i wyposażona nadto w wyraźne akcenty satyryczne. Warto też nadmienić, że partię Kopciuszka powierzył kompozytor głosowi altowemu, rzadko spotykanemu w rolach tytułowych, stawiając zarazem wykonawczyni bardzo wysokie wymagania pod względem rozpiętości skali (koloraturowej techniki).
Źródło: Przewodnik Operowy Józef Kański, PWM 1997
Ukryj streszczenie
